Hoe zit een yogales voor herstel precies in elkaar?

Bij de yogalessen voor herstel maken we gebruik van de drie grote pijlers van yogabeoefening in het algemeen:

Mentale aandacht

Er met je volle aandacht bijblijven is wellicht de grootste opgave. Toch is het essentieel bij yogabeoefening.
Door wat we meemaakten tijdens ons ziekte- en herstelproces zijn we soms het vertrouwen en het contact met de voelende dimensie van ons lichaam kwijt geraakt. Soms bracht het ons nog meer “in ons hoofd” dan ervoor. We maken ons zorgen. We klampen ons onbewust vast aan gedachten over verleden of toekomst die ons helemaal niet ondersteunen. Gedachten die vaak over een bepaald, onzeker toekomstbeeld gaan. Het verplaatsen van de aandacht van ons denken naar ons fysieke lichaam helpt ons om weer meer in het hier en nu te leven. We ervaren hoe we omgaan met ons lichaam en onze eigen gedachten en emoties. Dat geeft ons vrijheid om meer vrede en sereniteit te ervaren met onze realiteit.

Ademhaling

Ook bij Yoga voor herstel werken we vaak met de ujjayi- of oceaanademhaling.
Onze ademhaling is als het ware het fundament,, degids en drijvende kracht achter onze yogabeoefening. Gezien iedereen ademt op een verschillende manier, zijn er dus momenten waarbij de deelnemers aan de les aan hun eigen ritme werken. Er wordt geen ritme opgelegd.
Algemeen en in de context van lichamelijk herstel is goed ademhalen cruciaal. Te oppervlakkig en onvolledig ademhalen kan immers overal in het lichaam tot spanningen en vastgelopen en geblokkeerde energie leiden.

Houding

In de yoga voor herstel wordt in de eerste plaats rekening gehouden met eventuele nieuwe situaties en beperkingen die we hebben. Die zijn er bijvoorbeeld als gevolg van medische ingrepen, zoals borstamputaties. Ook chemotherapie of radiotherapie zorgen voor een belangrijke impact op ons energieniveau.
De gevolgen van die ingrepen, afhankelijk van hun impact, hebben tot gevolg dat we:

• soms tijdelijk een deel van onze flexibiliteit en maximale bewegingsuitslag hebben verloren
• soms permanent een deel van onze bewegingsmogelijkheden hebben verloren indien bepaalde spiergroepen of weefsels werden verwijderd in een operatie

In de Yoga voor herstel komen vijf van de zes belangrijkste functies uit de fysieke yoga aan bod, met de nodige individuele aanpassingen waar nodig

Het hulpmiddel om die functies te ondersteunen en te versterken is de yogahouding of asana.
Daarbij wisselen dynamische (beweeglijke) houdingen af met statische momenten.
Die worden aangevuld met aangepaste oefeningen uit andere disciplines.
In de reeks komen hoofdzakelijk liggende en zittende houdingen aan bod, maar ook wel eens staande. Bepaalde hulpmiddelen zoals stoelen, kussens, zitpoefjes, handdoek worden ingezet om extra comfort en ondersteuning te geven. We passen de oefeningen zo goed mogelijk aan ieders individuele fysieke mogelijkheden aan.

De yoga voor herstel draagt beetje bij beetje bij tot het herwinnen we het meesterschap over ons lichaam. We krijgen we het vertrouwen terug dat we soms hebben verloren door de uitzonderlijke omstandigheden waarmee we zijn geconfronteerd.

Lesopbouw

De benadering is heel individueel.
De lesopbouw wordt beïnvloed door het welzijnsniveau van de verschillende deelnemers. Dat betekent dat de deelnemers vaak een aangepaste variant van een oefening krijgen, gebaseerd op de gezondheidstoestand.
De lessen Yoga voor herstel zitten over het algemeen als volgt in elkaar:

• De les begint met een informele babbel waarin ieder die het wenst deelt hoe het met haar/zijn conditie is gesteld.
• Eerst streven we naar aanwezigheid in het hier en nu en gewaarwording van het lichaam.
• Vervolgens activeren we de ujjayi-ademhalingstechniek voorafgaand aan de houdingenreeks.
• Dan volgen er een paar korte opwarmende bewegingen.
• Vervolgens is er de houdingenreeks die is opgebouwd uit hoofdzakelijk liggende, zittende en ook wel staande houdingen.
• Tijdens de les worden regelmatig rustmomenten ingebouwd
• Aan het eind komt tenslotte een ruim moment van rust met een diepe, geleide relaxatie, liggend op de rug of in een rusthouding naar keuze.

Een les Yoga voor herstel duurt een uur.

Hoe is deze yogales ontstaan?

Deze les is gegroeid vanuit een yogales die van 2018 tot 2019 werd gegeven binnen het kader van Bofort. Dat was een ontmoetingscentrum en lotgenotengroep voor mensen die in een herstelproces zitten na (borst)kanker. Vanaf 2020 tot op heden is deze les online blijven doorgaan.
Vanaf 2023 worden deze lessen ook gegeven in de Europaziekenhuizen in het kader van het project EurHope van de dienst oncologie. Het volgen van de online les laat toe een continuïteit te behouden in de weken waar geen live sessies doorgaan. het laat ook toe om een haalbare thuispraktijk te ontwikkelen.