Aan gezondheid bouwen, dat doe je in je keuken
Er zijn heel wat theorieën en geloofssystemen over hoe en waarom ziektes ontstaan. Eén ding staat vast: gezondheid komt niet zomaar uit de lucht vallen. We beschikken niet allemaal over dezelfde kaarten aan het begin van ons leven. Toch is ons eetpatroon en wat we al dan niet doen in onze keuken een heel bepalende factor als het er op aankomt om in goede gezondheid te zijn en te blijven gedurende het grootste deel van ons leven.
Vandaag de dag kiezen hoe langer hoe meer mensen ervoor om te stoppen met het eten van dierlijke producten. Dat doen ze om de meest uiteenlopende redenen. Ik som hier de meest belangrijke op:
-
- gezondheid
- ethische overwegingen
- economische redenen
- sociale rechtvaardigheid
- religieuze of spirituele overtuigingen
- bescherming van milieu en klimaat
(biodiversiteit)
Plantaardig eten uit gezondheidsoverwegingen
Alleen al om de officieel geldende en niet bepaald vooruitstrevende voedingsaanbevelingen te halen, hebben we er baat bij om vlees en dierlijke producten te verminderen. In de laatste eeuw is het verbruik van dierlijke levensmiddelen spectaculair gestegen tot ver voorbij wat als “gezond” beschouwd kan worden. Tegelijk is het aandeel van fruit, groenten en peulvruchten sterk gedaald.
Verder blijkt uit een paar grote, wetenschappelijk onderbouwde studies omtrent eetgewoonten waarin expliciet ook vegetariërs en veganisten onder de loep werden genomen, dat de laatste twee categorieën er qua gezondheid toch een stuk beter uitkomen dan omnivoren en carnivoren.
Plantaardig eten omwille van de ethiek
Meer en meer mensen vinden het niet kunnen dat miljoenen landbouwdieren de wereld worden opgezet enkel en alleen om na een korte tijd en een ellendig leven te worden gedood en opgegeten. Enkele normale, legale en gangbare prakrijken in de intensieve veehouderij zijn:
- Dieren opsluiten en levenslang de toegang tot de buitenlucht en daglicht ontzeggen
- Landbouwdieren beroven van hun mogelijkheden om hun natuurlijke gedrag te vertonen
- Diezelfde dieren genetisch manipuleren en/of verminken zonder verdoving om ze “aan te passen” aan wat in de industrie gangbaar en gewenst is
- Ze opsluiten in ziekmakende en onhygiënische omstandigheden en ze daardoor permanent onder antibiotica houden
- Dieren over lange afstanden vervoeren per vrachtwagen, schip of vliegtuig zonder water of eten om ze elders ter wereld goedkoper te slachten
- Dieren kelen bij volledig bewustzijn zonder verdoving vooraf
Deze lijst is slechts een beperkte bloemlezing …
Vlees, vis en zuivel laten staan om economische redenen
Iemand vatte het eens kernachtig samen als volgt: de industriële veehouderij is geen systeem van voedselproductie, maar een systeem van extreme voedselverspilling.
Vlees-, en dan vooral rundvleesproductie gebruikt en verspilt veel grondstoffen:
- Enorme hoeveelheden drinkwater
- Grote oppervlakten landbouwareaal
- Enorme hoeveelheden granen en soja
Op zestig procent van de wereldwijd beschikbare landbouwoppervlakte wordt veevoer geteeld. Landen (in het arme Zuiden) die de nadruk leggen op graanproductie voor veevoeder (in de rijke landen van het Noorden) doen dat ten koste van de voedselvoorziening voor hun eigen bevolking.
Voor de productie van 1 kg dierlijke proteïne moet gemiddeld 7 kg plantaardige proteïne worden opgeofferd. Dat is absurd. Al die plantaardige voeding daarmee kan men veel beter direct mensen voeden.
Sociale rechtvaardigheid en plantaardig eten
er zijn naar schatting 850 miljoen mensen, waaronder veel kinderen, die ondervoed zijn en dagelijks honger lijden. in dat perspectief is de verspilling van graan en soja voor dierlijk veevoeder waarlijk een schrijnend onrecht.
Bovendien kunnen de grote voedingsbedrijven die in het rijke Noorden betrokken zijn bij de intensieve vleesproductie dat alleen doen dankzij het massaal roven en importeren van de economische draagkracht en grondstoffen uit het arme Zuiden.
Een ander voorbeeld is de visserij. De vissersvloten van rijke industriële naties overbevissen met grootschalige industriële praktijken de zeeën en oceanen tot een gevaarlijk niveau. En daardoor beroven ze de kleine, lokale vissers van hun voedsel en economische bestaansmiddelen.
Religieuze en spirituele overtuigingen
De voorschriften van bepaalde spirituele en godsdienstige stromingen wijzen het eten van dierlijke producten om morele redenen af. Voorbeelden zijn:
- het boeddhisme
- het jaïnisme
- bepaalde strekkingen binnen het hindoeisme
Deze filosofieën en geloofsovertuigingen hebben allemaal het principe van geweldloosheid (ahimsa) aan de basis liggen van hun leer en levenswandel.
De planeet schreeuwt om plantaardig eten
De landbouw, en dan vooral de intensieve en extensieve productie van rundvlees is de belangrijkste motor achter de nog steeds toenemende ontbossing en vernietiging van ongerepte wilde wouden en habitats. De zeeën en oceanen zijn tot een gevaarlijk niveau overbevist, met de spectaculaire ineenstorting van bepaalde visbestanden met 90%, zoals de haaiachtigen.
De intensieve veehouderij is schuldig aan de toenemende zware vervuiling van oppervlakte- en grondwater met nitraten en fosfaten. Ze is ook verantwoordelijk voor naar schatting 15 à 18 % van de uitstoot van broeikasgassen, onder andere door de reusachtige hoeveelheden methaan die winderige koeien produceren. Methaan heeft een vele tientallen malen nefaster effect op de opwarming van de planeet dan CO2.
Wat wordt jouw reden om vlees, vis en zuivel te laten staan?
Ja, het is een hele waslijst wat hierboven staat.
Het toont wat voor verregaande gevolgen onze beslissingen en gewoontes rond koken en eten hebben. Zowel voor onszelf, als voor mens en milieu tot in de verre uithoeken van onze planeet.
Daar ben ik me zelf tijdens het koken heel vaak van bewust.
Door goede en gezonde keuzes te maken in de keuken en in de voedingswinkel, ondersteun en versterk je niet alleen je eigen gezondheid, maar ook de holistische (allesomvattende) gezondheid en welzijn de hele planeet, plant, dier en mens inbegrepen. Zo is voeding meteen één van de belangrijkste sleutels om je gezondheid optimaal te maken. En dat binnen de context van de kaarten die je in het begin van je individuele leven toebedeeld kreeg.
Voor mezelf was in 2004 het argument gezondheid plus een vaag gevoel dat er nog meer aan de hand was het eerste dat me van omnivoor naar vegetariër deed overstappen. En in 2014, toen het internet zoveel dingen zichtbaar had gemaakt van waar we voorheen geen flauw benul hadden, koos ik voor vegan.
Neem deel aan de kookworkshops
Weten is één ding. Doen is nog iets anders. Meer en meer mensen willen de overgang maken naar plantaardig eten, maar weten soms niet goed waarmee beginnen.
In feite is overstappen naar plantaardig het niet zo moeilijk. Het is een verrijking. Je hoeft er je smaak- en eetvoorkeuren niet plotsklaps voor te laten vallen. En je hoeft helemaal geen bepaalde strikte voedingsfilosofie te gaan aanhangen.
Het komt erop aan om vlees-, vis- en zuivelproducten op een intelligente manier te vervangen of “op hun plaats te zetten”.
Welkom in onze eerste nieuwe kookworkshops die je op de weg zullen zetten.
Bekijk ons aanbod kookworkshops: