Yoga Kitchen – Simpel, gezond, plantaardig
Boterhammen met extra plant power
Brood. Het zit zo ingebakken in de eetculturen van Europa, Afrika, het Nabije Oosten en India. Volgens sommige stromingen in de voedingswereld is het niet zo’n gezonde voedingswaar. Je zou meer baat hebben bij het weken en vervolgens koken van granen in plaats van ze in een vrij droge, gebakken vorm zoals brood te eten.
Brood heeft echter een paar onklopbare voordelen die met smaak en praktische overwegingen te maken hebben.
Niets gaat boven de geur van vers gebakken brood die een hele kamer vult, geef toe! In onze kindertijd verdwenen onderweg van de warme bakker naar huis die onweerstaanbare buitenste sneetjes in onze mond nog voor het brood op zijn eindbestemming aankwam.
En bovendien is brood makkelijk en praktisch. Eens het brood gebakken is, heb je steeds iets bij de hand dat met wat gepast beleg, zonder gedoe en in korte tijd in een bevredigende maaltijd resulteert.
Verpakkingsloos en circulair
Ik heb mijn hele volwassen en zelfstandige leven lang brood gebakken. Meestal met gist, zeldener met zuurdesem, en soms ook varianten zonder gist of zuurdesem. Het ging met ups en downs. Afhankelijk van mijn wisselende vastberadenheid om zelf gezond brood te bakken, voor minder geld en met betere ingrediënten.
De laatste jaren begon ik ook zelf sojamelk te maken, vertrekkend van de sojabonen. Dat was deels ingegeven door de onvrede over de sojamelkkartons. Ik wilde sojamelk verpakkingsloos consumeren. Ik kreeg het onder de knie, maar moest dan toepassingen vinden voor de ruime hoeveelheden sojapulp die het resultaat waren van het fabricageproces van de sojamelk. Die kon ik onmogelijk weggooien! Ik moest het proces circulair krijgen: dat betekent dat het afval of restproduct van het ene proces de grondstof wordt voor het andere.
En het resultaat is sojabrood: een bijna volkorenbrood met een stevig gehalte aan sojapulp als bijvoeging. Het broodrecept hieronder staat ondertussen op punt en is rijp om te delen.
Bovendien heb ik het manueel kneden van het brooddeeg leren appreciëren als een heel rustgevend, bijna meditatief proces dat me het belang en het plezier van met je handen werken heeft doen (her)ontdekken. En dat in een wereld die hoe langer hoe meer digitaliseert! Ik zag er vroeger tegenop en vond het tijdverlies.
Tenslotte is het aanreiken van brood met wat extra proteïne een goeie zaak als je als veganist door het leven gaat.
Welke ingrediënten heb je nodig voor een broodje van ca 700 g?
- tot 100 gram sojapulp
- 350 g biologisch tarwemeel 75% (T80)
- 50 g volkoren biologisch roggemeel
- een koffielepel zeezout
- een koffielepel volle rietsuiker
- een eetlepel gemalen lijnzaad
- 200 à 210 ml water
- een half pakje verse bakkersgist (ca 12g)
Indien je geen roggemeel hebt of niet wil gebruiken, neem dan in totaal 400 g tarwemeel 75%.
In plaats van verse bakkersgist kan je ook gedroogde bakkersgist gebruiken. Neem dan de hoeveelheid voor 500 g meel.
Zo maak je zelf dit heerlijke brood
- Vermeng de gist in het (lauwe) water en laat even rusten
- Breng in een grote mengkom alle droge ingrediënten en de sojapulp samen, en meng ze met een vork of klopper door elkaar
- Giet het water met de gist bij het droge mengsel
- Kneed het aldus ontstane deeg met de hand gedurende een vijftal minuten, eerst met een vork en dan met de hand
- Rol het deeg tot een bol, leg het op de bodem van de mengkom en laat het één à anderhalf uur rusten en rijzen, afgedekt met een doek
- Haal de gerezen deegbol daarna uit de kom, en kneed nu intenser gedurende ca 10 minuten
- Vorm het deeg tot een vorm naar keuze of breng het op de bodem van een bakvorm die met bakpapier is bekleed
- Laat opnieuw anderhalf tot twee uur rijzen, afgedekt met een doek
- Verwarm de oven voor op 210 °C (200 °C in een heteluchtoven)
- Schuif het brood in de oven en bak gedurende ca 30 minuten
- Haal na het bakken uit de oven, neem het brood uit de bakvorm en laat het afkoelen op een rooster
Het resultaat is een stevig bruin brood, dat zowel lekker is op zich en heerlijk om geroosterd te eten.
Over kneedtechnieken is veel literatuur geschreven. Ik ben zeker geen expert. In de tweede kneedfase druk ik het deeg telkens plat met voorwaartse armbewegingen. Dan vouw ik het dicht (tot een vierkant) om het dan opnieuw plat te drukken, gedurende een tiental minuten in totaal.
Het deeg mag niet aan de vingers plakken. Is dat wel het geval, dan is het te vochtig en voeg je best extra meel toe. Strooi dat op je kneedoppervlak en bovenop de deegbol.
Is brood eten goed voor de gezondheid?
Eerder dan brood per definitie af te schrijven is het goed om naar de omstandigheden te kijken:
- Wie eet het brood?
- Over welk soort brood gaat het precies?
Voor fysiek actieve personen of kinderen en jeugd in actieve groeifase is het eten van gezond brood zonder enige bedenking. Klassiek volkoren of half volkoren tarwebrood bevat hoofdzakelijk koolhydraten. Dat is een brandstof voor ons lichaam. Daarnaast zit er ook een behoorlijke portie plantaardige eiwitten in, waaronder het gluten. En tenslotte zitten er ook een pak vezels en mineralen in.
Dat maakt volkorenbrood (of half volkoren) geschikt voor wie veel energie verbruikt. Wie maar heel weinig beweegt, of wie al wat ouder is en een metabolisme heeft dat minder energie verbruikt, eet brood best met mate om overgewicht op de langere termijn te vermijden.
Brood en brood is twee. Om brood te maken zijn in principe maar een drietal ingrediënten nodig: (half) volkorenmeel van één of meerdere graansoorten, water, een rijsmiddel zoals gist of zuurdesem en wat zout van goede kwaliteit. Dat is alles. Veel van het industrieel gemaakte brood uit supermarkten bevat tot wel twintig verschillende ingrediënten, inclusief suiker. Dat zie je vaak op de etiketten. Die maken het brood niet gezonder, maar wel zoeter en ook langer houdbaar. Wat een klassieke warme bakker in zijn broden gebruikt, daar hebben we, eerlijk gezegd, vaak het raden naar. Koop brood dus in een natuurwinkel of bak het zelf, zoals met bovenstaand recept. Gebruik alleen de essentiële ingrediënten van goede kwaliteit, bij voorkeur van biologisch oorsprong.
Bijna volkorenbrood met soja, per brood van 700 g
| Energie | Koolh. | Suikers | Vet | Verz. Vet | Eiwit | Vezels | Zout |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1671 kJ/2191 kcal | 314 g | 1,3 g | 22,5 g | 3,1 g | 74,3 g | 51,80 g | 5,00 g |
Bijna volkorenbrood met soja, per 100 g
| Energie | Koolh. | Suikers | Vet | Verz. Vet | Eiwit | Vezels | Zout |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 246 kJ/322 kcal | 46 g | 0,2 g | 3,3 g | 0,45 g | 11,0 g | 7,6 g | 0,7 g |
Neem deel aan onze kookworkshops:
Bekijk ons aanbod kookworkshops:
Meer lezen over plantaardige voeding en gezondheid:
Lees meer over plantaardig eten
Meer lezen over yoga en yogalessen in Schaarbeek:
Bekijk hier onze yogalessen:
