Foto van twee zijden tofu's

Zijden tofu in de diepte

Yoga Kitchen – Simpel, gezond, plantaardig

De ene tofu is de andere niet

Ik kan het niet genoeg herhalen. De voedingsindustrie heeft door de band niet de minste interesse of engagement voor onze gezondheid of welzijn. Het is een grote machine met als motto: het moet zoveel mogelijk geld opbrengen. Zo weinig mogelijk kwaliteit geven als enigszins mogelijk, en de verbruiker er zoveel mogelijk laten voor betalen. U vindt misschien dat ik overdrijf, maar de realiteit is vaak nog vele malen stuitender. Soms heb ik het gevoel dat woorden te kort schieten.

De yoga van voeding

Yoga gaat onder andere over het ontwikkelen van bewustzijn. En bewustzijn, daar kan je niet genoeg van hebben. Zeker al niet als het over voeding gaat.
In een recent persartikel werden de plantaardige melkvervangers tot de grond afgebroken omdat ze, op slechts een paar uitzonderingen na, bijzonder pover werden ingeschat qua voedingswaarde.
Wat er klopt in dat verhaal, is dat er inderdaad veel fabrikanten zijn die schaamteloos waterige brouwsels in tetra packs te koop zetten voor veel teveel geld. In die gevallen kan je dus even goed gewoon kraanwater drinken voor een fractie van de prijs.
Wat er niet klopt in dat verhaal, is dat plantaardige melkvervangers per definitie arm aan voedingswaarde is. Goede soja-, amandel- of havermelk, bij voorkeur zelfgemaakt uitgaande van bonen, granen of noten van biologische oorsprong, kan met brio de vergelijking met dierlijke melk doorstaan. Tenminste, als je alle gezondheidsparameters in beschouwing neemt.

Een kwestie van bedrijfsethiek

En er zijn wel degelijk ook nog een handvol fabrikanten in de voedingssector die je kwaliteit voorschotelen. In de context van de plantaardige melkvervangers is het percentage proteïne maatgevend voor de kwaliteit. Dat staat rechtstreeks in verhouding met de hoeveelheid noten, bonen of granen die in het productieproces aan het water worden toegevoegd.
Ga maar eens vergelijken tussen de verschillende merken. Vergelijk bijvoorbeeld het percentage proteïne in de biologische amandelmelk van het Italiaanse merk Valdibella, met dat van de amandelmelk van marktleider Alpro, die wel vaker door de mand valt. Dan komen prijsverschillen plots in een heel ander daglicht te staan, en is een lage prijs vaak synoniem met wat in de volksmond “boerenbedrog” wordt genoemd.

Lees de etiketten en leer ze interpreteren

We hebben weinig of geen middelen om echt na te gaan wat er in voorverpakte voedingswaar wordt toegevoegd. Ja, er zijn de etiketten. Maar zelfs daar zijn we nooit zeker of de wettelijke minimale vermeldingen van gemiddelde samenstelling die daarop vermeld worden, wel stroken met de realiteit.
De verschillen in samenstelling tussen fabrikanten heeft soms gevolgen voor de receptuur van bereidingen.
Neem nu bijvoorbeeld het product dat bekend staat onder de naam “zijden tofu”. Een voorbeeld van zo’n recept met zijden tofu vind je hier op deze blog.
Tofu is in essentie een soort plantaardige kaas, die net zoals kaas van dierlijke oorsprong ontstaat na een proces van stremming van sojamelk. Zijden tofu is een smeuiiger, zachtere variant van de klassieke tofu. Daarmee kan je bereidingen maken die een room- of roomkaasachtige textuur hebben.
Laat ons eens kijken wat drie toch wel erg respectabele fabrikanten van sojaproducten aanbieden.
Zowel fabrikant De Hobbit uit België, en fabrikant Taifun uit Duitsland en Clearspring behoren zeker tot de wereldtop als het gaat om biologische sojaproducten die in principe (*) vrij zijn van genetisch gemanipuleerde soja.
De zijden tofu’s worden onder identieke naam (zijden tofu/silken & smooth) verkocht.
Bekijk hieronder de samenstelling zoals vermeld op de etiketten:

Zijden tofu van Clearspring, per 100 g product

Energie Koolh. Suikers Vet Verz. Vet Eiwit Vezels Zout
257 kJ/61 kcal 2,1 g 0,8 g 2,0 g 0,5 g 6,5 g Geen info 0 g

Zijden tofu van De Hobbit, per 100 g product

Energie Koolh. Suikers Vet Verz. Vet Eiwit Vezels Zout
353 kJ/85 kcal 2,1 g 0,8 g 4,0 g 0,7 g 7,8 g Geen info 0 g

Zijden tofu van Taifun, per 100 g product

Energie Koolh. Suikers Vet Verz. Vet Eiwit Vezels Zout
202 kJ/48 kcal 1,8 g <0,5 g 2,1 g 0,5 g 5,3 g Geen info <0,01 g

Het vrij grote verschil in vet- en proteïnegehalte verklaart waarom de zijden tofu van de Hobbit een veel dikkere structuur heeft dan de zijden tofu van Taifun. Die van Taifun bevat meer water. Daar moet je soms rekening mee houden in recepten, omdat de smeuiigheid en het eindresultaat behoorlijk verschillend kunnen zijn.

Calcium of magnesium?

En er is nog een belangrijk onderscheid tussen de twee. Om sojamelk te laten stremmen worden in de industrie meestal zouten gebruikt. Dat zijn ofwel:

  • Calciumzouten
  • Magnesiumzouten

De Hobbit maakt volgens het etiket gebruik van calciumsulfaat.
Taifun en Clearspring maken volgens hun etiket gebruik van magnesiumchloride.
Dat heeft als gevolg dat je eigenlijk geen algemene uitspraak kan doen over het zogezegde hoge calciumgehalte van tofu. Dat is immers geen algemene regel. Alles is immers afhankelijk van welk zout wordt gebruikt, en dat verschilt van merk tot merk.
Voor veganisten heeft dat wel belangrijke gevolgen. Zij nemen immers geen calcium op uit dierlijke zuivel, iets wat vegetariërs wel doen.
Naar mijn gevoel heb je als veganist dan ook meer baat bij tofuproducten die met calciumzouten zijn gestremd. Voor vegetariërs is het onderscheid minder belangrijk.

Besluit: Ga bij twijfel tussen product A of product B steeds af op de feiten die vermeld s taan op de etiketten. Een verwittigd consument is er twee waard!

Genetisch gemanipuleerde soja

(*)Als we zeggen dat de sojaproducten van beide fabrikanten in principe vrij zijn van GGO-soja, dan bedoelen we dat beiden gebruik maken van teelten volgens de biologische werkwijze in Europa waarbij wordt uitgegaan van natuurlijk, niet-gemanipuleerd zaaigoed. Maar een contaminatie met GGO-soja is uiteraard nooit helemaal uitgesloten. Dat is immers één van de onvoorspelbare gevolgen van het feit dat genetisch gemanipuleerde soja elders ter wereld wel mag worden gebruikt, en ook in veevoeder tot in onze contreien komt.

Waarom wordt soja genetisch gemanipuleerd?

Van verschillende plantensoorten, waaronder soja, zijn door de fytofarma-industrie kunstmatig genetisch gemanipuleerde varianten op de markt gebracht, die in hoofdzaak resistent zijn gemaakt tegen pesticiden. Deze zaden worden samen met de bijbehorende, vaak gevaarlijke pesticiden (denk maar aan RoundUp van Monsanto) aan de boeren verkocht met de belofte dat hun teeltopbrengst veel hoger zal zijn. Het gevolg is dat het in feite en stimulans is om nog meer pesticiden te gebruiken.

Meer lezen over plantaardige voeding en gezondheid:

Lees nog meer artikels over voeding, gezondheid en plantaardig eten:

Lees meer over plantaardig eten

Meer lezen over yoga en yogalessen in Schaarbeek:

Bekijk hier onze yogalessen:

Bekijk ons volledige aanbod yogalessen